– ارزش بردباری
لا عِزَّ كَالْحِلْمِ.(1)
هيچ عزت و سربلنديى همچون حلم و بردبارى، نيست.
– پوشاننده عيوب
الْحـِلْمُ غـِطـَاءٌ سـَاتـِرٌ، وَالْعـَقـْلُ عـُسـَامٌ قـَاطـِعٌ. فـَاسـْتـُرْ خـَلَلَ خـُلُقـِكَ بـِحِلْمِكَ وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ.(2)
حـلم پـرده اى است پوشنده و عقل شمشيرى است برنده، بنابراين، عيوب اخلاقى ات را با حلمت بپوشان، و هوس هاى سركشت را با عقلت بكش.
– نقش ارزنده حلم
مَنْ حَلُمَ… عاشَ فِى النّاسِ حَميداً.(3)
آن كه حلم ورزد در ميان مردم با ستايش [و خوشنامى ] مى زيد.
– بردبارى در برابر سبك مغزان
وَ بِالْحِلْمِ عَنِ السَّفِيهِ تَكْثُرُ الاَْنْصارُ عَلَيْهِ.(4)
نخستين عوضِ بُردبار از بردبارى خود، آن بود كه مردم در برابر نادان يار او بوند.
-محصول بردبارى و متانت
الْحِلْمُ وَالاَْنَاةُ تَوْاءَمَانِ يُنْتِجُهُما عُلُوُّ الْهِمَّةِ.(5)
بردبارى و متانت، فرزندان دوقلويى هستند كه از همت بلند زاده شده اند.
– خويشتن دارى به هنگام خشم
وَاحْلُمْ عِنْدَ الْغَضَبِ.(6)
هنگام خشم ، خويشتن دار باش.
– شرط رياست
اَلْحِلْمُ رَاءْسُ الرِّياسَةِ.(7)
بردبارى سر[لوحه ] رياست است.
———————————-
پی نوشت
1ـ نهج البلاغه ، ح 1، ص 1139.
2ـ همان ، ح 416، ص 1285.
3ـ همان ، ح 30، ص 1100.
4ـ همان ، ح 215، ص 1185.
5ـ نهج البلاغه ، ح 452، ص 1297.
6ـ همان ، ح 69، ص 1067.
7ـ شرح غررالحكم ، ج 1، ص 197
