اگزما کودکان یکی از عارضه‌های شایع پوستی است که میتواند برای کودک بسیار آزاردهنده باشد و باید اقدامات لازم جهت کنترل و درمان آن جدی گرفته شود.
پوست اولین خط دفاعی بدن است که از آن در مقابل فاکتورهای آسیب‌زننده بیرونی، محافظت میکند. اگزما یکی از این مشکلاتی است که میتواند پوست را درگیر کند.
در این مطلب می‌خواهیم به این مشکل، علائم، روش‌های پیشگیری و درمان آن بپردازیم.
اگزما کودکان چیست؟
اگزما یک بیماری پوستی است که با خارش پوست، تاول، عفونت، بثورات پوستی و لکه‌هایی که به‌صورت پوسته‌پوسته هستند، مشخص می‌شود.
این مشکل میتواند در کودکی، نوجوانی و حتی بزرگ‌سالی ایجاد شود اما شیوع آن در کودکان بیشتر است. برخی نوزادان نیز در هفته‌ها یا ماه‌های اول تولد آن را تجربه می‌کنند.
علائم اگزما در کودکان
علائم اگزما در کودکان مختلف است و با بزرگ‌شدن کودک این علائم نیز شدت می‌یابند. از شایع‌ترین آن‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمز شدن پوست
- التهاب پوستی
- خشکی پوست
- خارش
- برآمدگی در ناحیه چانه یا پیشانی کودک
هر قدر که این بیماری بیشتر طول بکشد، عوارض آن سخت‌تر می‌شود.
علت اگزما در کودکان
عوامل ایجادکننده بیماری اگزما هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است. اما متخصصان اعتقاد دارند که برخی از عوامل میتواند باعث تسریع بروز این بیماری شود. عواملی که از تعامل بین محیط و ژن‌های شخص نشئت می‌گیرد.
در بدن پروتئینی وجود دارد به نام «فیلاگرن» که این پروتئین باعث حفظ رطوبت در پوست می‌شود و کمبود آن میتواند باعث ایجاد خشکی و خارش در پوست شود.
عوامل بیرونی نیز میتواند در کنار این عامل درونی باعث شعله‌ور شدن بیماری اگزما شود. در ادامه به فاکتورهایی که میتواند کودک شما را بیشتر در معرض این بیماری قرار دهد، اشاره می‌کنیم.
آب‌‌وهوا
آب‌وهوای خشک و گرما و سرمای بیش از حد میتواند باعث ایجاد اگزما شود. پوست کودکان نیز به علت لطافت و حساسیت بیشتری که دارد، نسبت به عوامل آب‌وهوایی حساس‌تر است.
برای در امان ماندن از این مشکل، پزشکان توصیه می‌کنند که والدین، کودکان را به مدت طولانی در شرایط آب و هوایی نامناسب قرار ندهند و برای آن‌ها از مرطوب کننده‌ها استفاده کنند.
شوینده‌های شیمیایی
برای کودکان نمی‌توان از هر نوع ماده‌ی شوینده و بهداشتی استفاده کرد؛ چراکه پوست و سیستم ایمنی آن‌ها ضعیف بوده و به‌سرعت در برابر مواد مضر واکنش نشان می‌دهد.
برای شستن لباس کودکان نیز باید از مواد شوینده مناسب استفاده شود؛ بنابراین حتما به محصولاتی که برای کودکتان استفاده می‌کنید، دقت کنید.
رژیم غذایی
استفاده از بعضی مواد غذایی میتواند باعث ایجاد اگزما در کودکان شود. این موارد از شخصی به شخص دیگر متفاوت است.
بهتر است که با توجه به واکنش‌‌های بدن کودکتان نسبت به مواد غذایی، حساسیت‌های او را شناخته و از غذاهای تشدیدکننده اگزما برای کودکان اصلا استفاده نکنید.
درمان اگزما در کودکان
برای درمان اگزما کودکان، بهترین راه مراجعه به پزشک است. البته این بیماری به‌طور کامل از بین نمی‌رود اما به‌خوبی میتوان آن را کنترل کرد. در ادامه به برخی از روش‌های کنترل و درمان آن اشاره می‌کنیم.
استفاده از داروی اگزما برای کودکان
یکی از روش‌های درمان اگزما، پماد اگزما کودکان است. معمولا برای درمان این بیماری پمادهای استروئید تجویز می‌شود. این پمادها به‌صورت 2 بار در روز روی موضع استعمال می‌شود.
در نظر داشته باشید که دوره مصرف پمادهای اگزما که توسط پزشک تجویز شده است، باید کامل شود. از یک استروئید موضعی نیز نباید برای شخصی دیگر که برای او دارو تجویز نشده، استفاده کنید.
کرم‌های موجود برای درمان اگزما، از نظر تاثیر و قدرتی که دارند با یکدیگر متفاوت هستند. به همین جهت استفاده از دوز نامناسب، میتواند به پوست کودکان آسیب وارد کند.
پزشک ممکن است داروهایی نظیر آنتی‌هیستامین یا آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی و موضعی را با توجه به شرایط بیمار تجویز کنند.
در مواردی که شدت این بیماری در کودک بسیار بالا باشد، درمان زیر نظر پزشک پوست و مو و توسط نور فرابنفش انجام می‌شود.
درمان خانگی اگزما کودکان
برای کاهش علائم اگزما در کودکان زیر 2 سال از کرم‌های وازلین یا اوسرین میتوان استفاده کرد که منع مصرف ندارند. درصورتی‌که این درمان‌ها موثر نبود، باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد.
اگر اگزما خفیف باشد میتوان با استفاده از برخی روش‌های خانگی، علائم آن را کنترل کرد. ازجمله این روش‌ها عبارت‌اند از:
درمان اگزما در کودک با عسل
عسل یک ماده موثر برای بهبود زخم‌ها و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن است. این ماده ضمن اینکه از عفونت پوست جلوگیری میکند باعث آب‌رسانی به آن نیز می‌شود؛ بنابراین برای اگزما نیز موثر است.
درمان اگزما کودک با ژل آلوئه ورا
این ژل علاوه بر داشتن خاصیت ضد باکترایی، باعث رفع خشکی پوست نیز می‌شود. از آنجا که ژل آلوئه‌ورا حساسیت‌زا نیست، میتوان برای کنترل علائم اگزما در کودکان از آن استفاده کرد.
این ژل برای جلوگیری از عفونت‌های پوستی مناسب است و همچنین بهبوددهنده زخم نیز خواهد بود.
روغن نارگیل برای درمان اگزما در کودک
این روغن سرشار از اسید‌های چرب مفید است که میتواند باعث رطوبت‌رسانی به پوست و کاهش اثرات خشکی آن شود. به همین جهت برای درمان اگزما مفید است.
برای درمان اگزما روغن نارگیل را بعد از حمام و چندین بار در روز به موضع بمالید؛ اما در نظر داشته باشید که افرادی که به نارگیل حساسیت نشان می‌دهند، نباید از روغن آن هم استفاده کنند.
روغن‌های دیگری مثل روغن گل پامچال و آفتاب‌گردان نیز برای کمک به درمان این عارضه پوستی موثر است.
بلغور جو برای درمان اگزما کودکان
بلغور جو دوسر نیز در درمان این بیماری موثر است. این ماده از خاصیت آنتی‌اکسیدانی برخوردار است و از خشک شدن پوست نیز جلوگیری میکند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورتی‌که یکی از نشانه‌های زیر را در کودک خود مشاهده کردید، حتما برای پیگیری و درمان به پزشک مراجعه کنید.
- تب بالا
- التهاب و حرارت در ناحیه اگزما
- ایجاد تاول‌های چرکی در ناحیه درگیر با اگزما
- مشاهده تبخال روی پوست
جلوگیری از بروز اگزما در کودکان
برای جلوگیری از ایجاد این بیماری باید از پوست کودک خود مراقبت کنید و عواملی که باعث ایجاد و تشدید آن می‌شود را کنترل کنید.
می‌توانید با عمل به موارد زیر، امکان بروز این مشکل را به حداقل برسانید.
- محیط خانه را از عوامل آلرژی‌زا پاک کنید. گردوغبار، موی حیوانات و برخی مواد غذایی میتواند باعث ایجاد حساسیت و اگزما شود.
- مراقب باشید که بدن کودک بیش از حد گرم نشود؛ چراکه گرمای زیاد یکی از علل ایجاد این مشکل است.
- به کودکتان آب کافی بنوشانید تا به مرطوب‌‌ماندن پوست او کمک کنید.
- از کرم‌های مرطوب‌کننده مناسب برای کودکان استفاده کنید.
- از پوشاندن لباس‌های خشن و پشمی برای کودکان خودداری کنید. لباس کودک باید نرم و لطیف باشد.
- ناخن کودک را کوتاه کرده و موقع خواب دست‌های او را با دستکش بپوشانید تا در اثر خاراندن پوست، پوست کودک آسیب نبیند و مستعد اگزما نشود.
اگزما کودکان یک مشکل رایج پوستی است که ممکن است خفیف یا شدید باشد. در این مطلب به علائم این بیماری، علل، راه‌های درمان و جلوگیری از بروز آن اشاره کردیم.
درصورتی‌که نوزاد یا کودک شما به این مشکل دچار شد نگران نباشید، این بیماری با برخی روش‌ها و داروهایی که پزشک تجویز میکند، قابل کنترل است.
